Mục lục
Sáng nay, tôi ghé quán cafe quen định nhâm nhi ly sinh tố và ngắm trời mây. Khi đi xe vào bãi, cậu trông xe chỉ tôi một chỗ trống khá hẹp và gồ ghề. Loay hoay phi lên mấy lần không được, tôi nói với cậu ấy: “Thôi, chị để chỗ này nhé em.”
Cậu ấy không hài lòng, đáp ngay: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, thì ai phi vào chỗ này hả chị?”
Tôi nhẹ nhàng giải thích: “Chỗ kia nhỏ lại mấp mô quá, chị không phi vào được em ạ. Lần sau em để chỗ đó rộng thêm một chút thì chị mới ngoặt xe vào được.”
Và chỉ trong tích tắc, cơn giận của em ấy bùng nổ, nhanh đến khó tả. Cứ như thể cơn giận nằm trong cơ thể em đã lâu, chỉ cần kích ngòi, là …bùm! Em quát lớn: “Im mồm!”
Tay run lên vì giận dữ, em ném mạnh thẻ xe xuống đất rồi bỏ ra ghế ngồi, im lặng.
Nhiều năm thực hành và nghiên cứu về cảm xúc, đặc biệt là giận dữ, đã dạy tôi cách đứng yên quan sát thay vì phản ứng.
Tôi nhìn em ấy, thấy hơi thở dồn dập, phần ngực căng tức, cổ họng nghẹn lại. Đó là những biểu hiện quen thuộc trên cơ thể của một cơn giận bị dồn nén.
Một người không có khả năng bộc lộ bản thân thường mang trong mình rất nhiều ấm ức. Họ giận, nhưng không biết cách diễn đạt cảm xúc một cách an toàn. Khi họ không được phép thể hiện bản thân, cảm xúc ấy sẽ tích tụ trong ngực, trong cơ thể, và chỉ cần một va chạm nhỏ cũng khiến nó bùng lên mãnh liệt.
Khi ấy, tôi không còn thấy trước mặt mình một cậu thanh niên trông xe đang nổi nóng, mà thấy hình ảnh của một đứa trẻ bên trong đang tuyệt vọng muốn được lắng nghe.
Một đứa trẻ từng bị quát nạt, từng bị buộc phải im lặng, nên nay chỉ còn biết dùng cơn giận để tự bảo vệ mình.
Nỗi đau của cậu ấy sau câu nói đó có thể là:
- “Đừng dạy tôi, tôi không ngu!”
- “Đừng đổ lỗi cho tôi, tôi đã làm đúng rồi.”
- Hoặc sâu xa hơn: “Tôi đang làm tốt, đừng ai làm hỏng việc tốt của tôi.”
Trong cơn giận, ta luôn nghĩ rằng người khác nói trái ý mình. Nhưng thật ra, cơn giận chỉ bùng lên khi có điều gì đó bên trong ta bị chạm tới.
Nếu câu nói kia không chạm vào nỗi đau, cảm xúc ấy sẽ không bao giờ bùng nổ.
Thoáng qua trong đầu tôi là ý nghĩ: “Mình có thể phản ánh thái độ này với quản lý.”
Nhưng rồi tôi dừng lại. Nếu mình làm thế, có lẽ chỉ khiến đứa trẻ ấy tổn thương thêm một lần nữa.
Có thể em đã lớn lên trong một môi trường đầy áp lực, nơi giận dữ là cách duy nhất để tự vệ, để được nhìn thấy.
Sáng nay, tôi vừa đọc tin về một nhóm thanh thiếu niên xô xát, và một em đã mất mạng trong cơn bốc đồng. Tôi quay lại nói khẽ với cậu ấy:
“Em này, chị nói thật lòng, em nên học cách quản lý cơn giận của mình. Ra ngoài xã hội, giận dữ như thế này, dễ thiệt lắm.”
Em không nói gì, chỉ ngồi im, vẫn còn thở nhanh vì giận.
Tôi bước vào quán, lòng có chút trĩu nặng.
Câu chuyện nhỏ ấy khiến tôi càng tin rằng: đã đến lúc chúng ta cần học cách nhận diện và quản lý cơn giận, không chỉ để “bớt nóng tính”, mà để hiểu sâu hơn về chính mình.
Cơn giận đã nói gì với cậu trông xe?
Nếu lắng nghe sâu hơn, cơn giận ấy có thể đang nói:
“Tôi mệt lắm rồi, đừng chê trách tôi nữa”.
“Tôi cũng muốn được công nhận”.
“Tôi sợ bị coi thường”.“Tôi sợ tranh cãi”.
Cơn giận chỉ là lớp vỏ bảo vệ, còn bên trong là đứa trẻ đang sợ hãi, khao khát được thấu hiểu, khao khát được công nhận.
Giải pháp trước mắt để quản lý cơn giận
1. Nhận diện sớm dấu hiệu trong cơ thể
Cơn giận không đến đột ngột, nó thường bắt đầu bằng hơi thở dồn dập, tim đập nhanh, cơ vai căng, tay nắm chặt.
Chỉ cần nhận ra sớm và hít sâu ba hơi thật chậm, bạn đã tạo được “khoảng dừng” quý giá để không hành động trong bốc đồng.
2. Rời khỏi tình huống trong giây lát
Đi ra khỏi hiện trường, dù chỉ vài mét, cũng là một cách cứu mình.
Bạn có thể nói: “Cho tôi một phút,” rồi bước sang chỗ khác, hít thở, uống nước, hoặc đơn giản là nhìn lên trời.
Không ai cần phải thắng trong cơn giận.
3. Viết hoặc nói ra cảm xúc khi đã bình tĩnh
Sau khi nguôi ngoai, hãy thử viết: “Tôi đã giận vì…” hoặc chia sẻ với một người bạn hiểu mình.
Khi cảm xúc được diễn đạt, năng lượng của nó sẽ tan dần, thay vì tích tụ trong cơ thể.
4. Học cách lắng nghe đứa trẻ bên trong
Hỏi chính mình: “Tôi thực sự đang giận vì điều gì?”. Giận người khác, hay giận chính mình vì cảm thấy vô dụng, không được công nhận?
Câu hỏi này giúp bạn chạm vào cội nguồn của cảm xúc, gốc rễ của cơn giận.
5. Tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp khi cần
Nếu bạn thường xuyên bùng nổ, cảm thấy không thể kiểm soát, hãy tìm đến trị liệu tâm lý liên quan đến cơn giận.
Trị liệu không làm bạn “yếu đuối”, mà giúp bạn hiểu sâu và làm chủ thế giới cảm xúc của mình.
Tại ÊM by ANN, tôi vẫn thường nói với thân chủ:
“Quản lý cơn giận không phải là kìm nén nó, mà là học cách lắng nghe điều cơn giận đang cố nói với bạn.”
Bởi khi ta đủ dũng cảm ngồi lại với cơn giận, cơn giận sẽ dẫn ta trở về với chính mình, nơi ẩn chứa những tổn thương, nỗi sợ và khát khao được thấu hiểu.
Thông qua các kỹ thuật “hòa giải với cơn giận”, bạn sẽ dần học cách:
- Nhận diện và quản lý sự thôi thúc phản ứng của bản thân.
- Ôm ấp đứa trẻ tổn thương bên trong, phần mình luôn sợ hãi bị xem thường.
- Hóa giải cơn giận liên thế hệ, để không vô thức lặp lại những tổn thương từ cha mẹ.
- Thực hành breath work – hơi thở thanh tẩy, giúp cơ thể được giải phóng khỏi năng lượng tức giận.
- Chuyển hóa cơn giận từ tầng sâu (tiền kiếp), nơi linh hồn mang theo ký ức chưa được chữa lành.
- Và cuối cùng, học cách giao tiếp từ trái tim, để yêu thương và được yêu thương trong sự tôn trọng, hiểu biết.
Có những cơn giận không cần được dập tắt, chỉ cần được thấu hiểu. Bởi trong khoảnh khắc ta hiểu được cơn giận, ta cũng hiểu được trái tim mình.
******
Gặp gỡ và trò chuyện cùng mình tại các địa chỉ sau nhé:
🍀Đặt hẹn: bit.ly/book-lich-tu-van
🍀Tiktok: https://www.tiktok.com/@goroitraitim
🍀Youtube: https://www.youtube.com/@GoRoiTraiTim
🍀Podcast: https://podcasters.spotify.com/pod/show/goroitraitim
🍀Group facebook: https://www.facebook.com/groups/goroitraitim
🍀Instagram: https://www.instagram.com/goroitraitim/
